Zastosowanie: Planowanie procesu dydaktycznego
Ramę DigComp wdrażano przede wszystkim do rozwoju edukacji i tworzenia inicjatyw szkoleniowych na rzecz edukacji, umiejętności i zatrudnienia. W dalszej części opisujemy przypadki użycia ramy DigComp w tych kontekstach.
Nowy sylabus szkoleniowy dla kompetencji cyfrowych w edukacji dorosłych jest inspirującym przykładem tego, jak wykorzystano ramę DigComp do wspierania przeglądu i aktualizacji programów nauczania. W roku 2014 Departament Edukacji Flandrii (Belgia) utworzył Międzysektorową Komisję Programową, aby przejrzeć zawartość istniejących programów szkoleniowych w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych w sektorze edukacji dorosłych. We Flandrii do programów edukacyjnych przeznaczonych dla dorosłych zapisuje się co roku około 400.000 osób. Dla tej grupy odbiorców w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych opracowano w sumie osiem programów szkoleniowych z różnymi zestawami modułów. Każdy moduł zawiera zbiór kompetencji pochodzących z ramy DigComp. Od września 2016 roku centra dla dorosłych będą mogły skorzystać z nowych programów.
Profesjonalne programy rozwojowe dla nauczycieli w różnych krajach UE przyjęły ramę DigComp jako podstawę do budowania kompetencji cyfrowych wśród nauczycieli. Na przykład w 2014 roku Ministerstwo Edukacji, Kultury i Sportu w Hiszpanii stworzyło Wspólne Ramy Kompetencji Cyfrowych dla Nauczycieli (Marco comun de Competencia Digital Docente 2.0) [1]. Od tego czasu hiszpański Narodowy Instytut Technologii Edukacyjnych i Kształcenia Nauczycieli (INTEF) opracowuje nowe cyfrowe materiały szkoleniowe dla kadry nauczycielskiej na podstawie ramy DigComp. Należy do nich na przykład masowy otwarty kurs online (Massive Open Online Course – MOOC) na temat tego, jak uczyć i oceniać kompetencje cyfrowe [2]. Do tej pory zrealizowano już 3 jego edycje. W roku 2016 uruchomiono również kilka kursów online składających się z krótkich, 3-godzinnych modułów, które wpisywały się w kompetencje ramowe DigComp [3]. Ponadto uzgodniono między rządem centralnym i rządami regionalnymi wykorzystanie ramy DigComp do rozwoju zawodowego nauczycieli. Działania te zachęciły kolejne instytucje do implementacji ramy – na przykład autonomiczna wspólnota Estremadura wprowadziła cyfrowy portfel kompetencji dla nauczycieli na podstawie hiszpańskiego modelu DigComp Nauczyciel [4].
Ośrodek Rozwoju Edukacji na Litwie, który funkcjonuje pod bezpośrednim nadzorem Ministerstwa Edukacji i Nauki, od roku 2015 prowadzi podobną pracę w celu implementacji ramy DigComp do rozwoju zawodowego nauczycieli [5].
W Portugalii Dyrekcja Generalna ds. Edukacji Ministerstwa Edukacji od roku 2016 używa ramy DigComp do rozwoju profesjonalnych kursów dla nauczycieli. Rama DigComp została przetłumaczona [6] przez Centrum Badań Dydaktyki i Technologii w Edukacji Trenerów (CIDTFF), przy wsparciu Dyrekcji Generalnej ds. Edukacji portugalskiego Ministerstwa Edukacji.
Norweskie Centrum ICT od roku 2013 używa ramy DigComp jako ogólnego punktu odniesienia dla rozwoju krajowej ramy kompetencji cyfrowych zawodu nauczyciela. DigComp jest w tym przypadku wykorzystywana do prowadzenia wstępnego kształcenia nauczycieli oraz jego kontynuacji.
W Chorwacji projekt e-Szkoła (2015-2022) [7] wprowadza ramę DigComp jako kluczowe wsparcie dla kompetentnych cyfrowo nauczycieli w szkołach określanych jako Cyfrowo-Dojrzałe. Projekt e-Szkoła jest prowadzony przez chorwacką Akademicką Sieć Badań i współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego.
Ramę DigComp wykorzystały również programy edukacyjne i szkoleniowe trzeciego sektora. Na przykład członkowie instytucjonalni Telecentre Europe wdrożyli ramę DigComp w wielu obszarach. Telecentre Europe jest europejską organizacją non-profit, która reprezentuje jednostki finansowane z budżetu państwowego – sieci telecentrów, centrów kształcenia cyfrowego, ośrodków edukacyjnych dla dorosłych oraz biblioteki z całej Europy. W tych miejscach dzieci i dorośli mogą uzyskać dostęp do Internetu, nauczyć się najnowszych umiejętności cyfrowych i być na bieżąco z rozwojem technologii i lokalnych społeczności.
W grudniu 2015 roku Telecentre Europe opublikował „Wytyczne dotyczące przyjęcia ramy DigComp” [8] (Rysunek 6), zawierające między innymi studia przypadków jako przykłady dobrych praktyk. Opisy wdrożeń ramy DigComp zawarte w wytycznych obejmują rozszerzony przegląd wcześniej wspomnianego projektu Ikanos w kraju Basków (Hiszpania), który oferuje szkolenia i samoocenę przez sieć Telecentrów. Inny przykład z Hiszpanii dostarcza GuadalInfo – inicjatywa prowadzona przez władze lokalne i regionalne w regionie Andaluzja, za pośrednictwem portalu o nazwie Andaluzja Cyfrowa (Andalusia es Digital) [9]. Projekt obejmuje realizację samooceny i działań szkoleniowych w oparciu o ramę DigComp dla osób poszukujących pracy. „Wytyczne dotyczące przyjęcia ramy DigComp” wskazują ponadto przykład z włoskiego regionu Emilia Romagna realizującego projekt Pane e Internet (Chleb i Internet) [10] oraz wyjaśniają zastosowanie DigComp do przeprojektowania kursów i materiałów towarzyszących inicjatywie e-integracji.
Rysunek 6: Strona tytułowa „Wytycznych…”, które obejmują również „Wnioski i zalecenia”.
Inny przykład zastosowania ramy DigComp do planowania procesu dydaktycznego w przypadku ofert szkoleniowych dostarcza Fundacja ECDL. Fundacja ECDL to organizacja międzynarodowa, mająca na celu podnoszenie standardów kompetencji cyfrowych na rynku pracy, edukacji i wśród całego społeczeństwa. Sylabusy modułów certyfikacyjnych ECDL, dostępne w ponad 40 językach na całym świecie, koncentrują się na wpisujących się w kompetencje ramowe DigComp umiejętnościach korzystania z narządzi i aplikacji komputerowych [11].
[1] http://blog.educalab.es/intef/2015/10/22/common-framework-for-digital-competence-of-teachers/
[2] http://mooc.educalab.es/courses/INTEF/INTEF162/2016_ED3/about?preview-lang=en
[3] http://mooc.educalab.es/courses/INTEF/NOOC02/2016_ED1/about
[4] http://www.educarex.es/edutecnologias/porfoliotic.html
[5] http://www.upc.smm.lt/projektai/mentep/DIGCOMP_saltiniai.php
[6] http://erte.dge.mec.pt/sites/default/files/Recursos/Estudos/digcomp_proposta_quadro_ref_europeu_compet_digital.pdf
[7] http://www.carnet.hr/e-schools/project_description
[8] http://www.telecentre-europe.org/wp-content/uploads/2016/02/TE-Guidelines-on-the-adoption-of-DIGCOMP_Dec2015.pdf
[9] http://www.digcomp.andaluciaesdigital.es/
[10] http://www.paneeinternet.it/index.php
[11] Drobne zmiany w stosunku do oryginalnego raportu, wprowadzone za zgodą Autorów